Sala doświadczania świata Snoezelen jest pomieszczeniem ze specjalnymi urządzeniami, których zadaniem jest stymulowanie zmysłów. Przeznaczona jest dla osób ze specjalnymi potrzebami poznawczymi, demencją, autyzmem, a także z zaburzeniami integracji sensorycznej. Stymuluje ona umysł oraz różne kanały sensoryczne, nakłaniając osoby poddane terapii do nowych rodzajów reakcji. Głównym celem sal doświadczania świata jest stwarzanie osobom z wieloraką niepełnosprawnością możliwości odbierania nowych bodźców, wzbogacania doświadczeń oraz miłego spędzania czasu w atmosferze pełnej relaksu.
Sala Snoezelen – nowatorska metoda terapeutyczna?
Nazwa Snoezelen pochodzi z holenderskiego. Twórcami pierwszej sali doświadczania świata byli dwaj młodzi mężczyźni, którzy w latach siedemdziesiątych odbywali zastępczą służbę wojskową w ośrodku dla niepełnosprawnych. Stworzyli oni dla pacjentów głęboko upośledzonych umysłowo tego rodzaju pomieszczenie w celu bezpiecznego doświadczania świata za pomocą zmysłów. Koncepcja sali powstała w wyniku frustracji z powodu tego, jak wyglądało leczenie osób z zaburzeniami rozwojowymi. Sprowadzało się ono bowiem do zajęć uzupełniających i pomocniczych.
Wiele ośrodków opiekujących się osobami cierpiącymi na różne zaburzenia poznawcze, psychiczne czy fizyczne korzysta z sali doświadczania świata, gdyż umożliwia ona lepsze stymulowanie rozwoju dzieci, młodzieży i osób dorosłych. Umożliwia ona nabywanie nowych umiejętności, poznawanie świata w bezpiecznym środowisku. Terapia przy wykorzystaniu sali doświadczania świata to metoda stosowana z powodzeniem przez wiele ośrodków, dbających o zapewnienie dzieciom równomiernego rozwoju na różnych płaszczyznach.
Jak są skonstruowane sale doświadczania świata?
Sala doświadczania świata jest wyposażona w sprzęt, którego zadaniem jest pobudzenie zmysłów pacjenta, dlatego może pełnić kluczową rolę w terapii integracji sensorycznej. Są to między innymi:
- interaktywne kolumny wodne, które są urządzeniami mającymi za zadanie dostarczenie pacjentom przyjemnych wrażeń wizualnych. Do kolumny wodnej od jej spodu przedostaje się powietrze, które wywołuje powstawanie prądów oraz wznoszenie się bąbelków powietrza, płynących w strumieniu zmieniającego się światła. Obserwacja kolumn wodnych dostarcza pacjentom nowych bodźców wzrokowych oraz wzbogaca ich doświadczenia w postrzeganiu świata.
- kurtyny światłowodów, wykorzystywane są jako świetlna ,,ściana”, która oddziela miejsce przebywania dziecka od reszty pomieszczenia. Kurtyny tego typu stosowane są bardzo często jako wygrodzenie łóżek wodnych z podstawą muzyczną. Pozwala to stworzyć złudzenie alienacji z jednoczesnym podglądem całości sali. Kurtyna światłowodów to chaotycznie świecące światłowody podpięte do generatora LED, które są umocowane na estetycznej szynie. Ma zastosowanie w koloroterapii i strefach relaksu. Posiadają nie tylko funkcję relaksacyjną, ale również terapeutyczną.
- tablice świetlno – dźwiękowe, które integrują odczuwanie dźwięku i światła. Odmienne w barwie wzory powstają przy różnych częstotliwościach dźwięku. Tablice umożliwiają dawkowanie oraz łączenie wrażeń wzrokowych i słuchowych w sposób całkowicie od siebie zależny. Wyposażone są w radio z CD i MP3 oraz dwa przewodowe mikrofony. Urządzenie posiada szczególną wartość terapeutyczną i nadaje się dla osób o wszystkich stopniach upośledzenia.
- podwieszane rozgwieżdżone niebo wykonane jest z malowanej płyty MDF, sterowane za pomocą pilota, z opcją płynnej lub skokowej zmiany kolorów czy zatrzymania barwy. Poprzez zamontowanie w podwieszanym suficie szklanych, migoczących kryształków, można osiągnąć niepowtarzalne efekty świetlne.
- prysznic świetlny składa się z węży UV o długości 2 metrów, zamocowanych na płycie w kształcie prostokąta o wymiarach 160 na 200 centymetrów, wewnątrz którego znajduje się wypukłe lustro o średnicy 60 centymetrów.
- domek lustrzany to jedno z podstawowych urządzeń w sali doświadczania świata, które daje pacjentom efekt nieskończonej przestrzeni. Wyposażony jest w różne urządzenia mające za zadanie stymulację rozwoju różnych zmysłów. Celem domku jest stworzenie osobom z różnymi niepełnosprawnościami możliwości odbierania nowych bodźców i doświadczeń.
- magiczne akwarium jest imitacją typowego akwarium. Elementy znajdujące się w nim reagują na światło ultrafioletowe poprzez wbudowaną w obudowę taśmę LED UV. Ściany oklejone są materiałową tapetą UV, a w środku znajdują się miękkie, neonowe korale reagujące na światło UV. Elementy takie jak rośliny, dekoracje nie są powtarzalną częścią i każde z nich może się od siebie różnić. Urządzenie wspomaga relaksację, odprężenie, wyciszenie oraz koncentrację.
- tor świetlno – dźwiękowy jest urządzeniem składającym się z chodnika świetlnego i tablicy grającej. Przemieszczanie się po torze i jego kolorowych, kwadratowych polach powoduje ich podświetlenie oraz wydobywanie dźwięków z głośników znajdujących się w tablicy. Tor świetlno – dźwiękowy posiada wiele funkcji użytkowych, gdyż łączy w sobie możliwość wpływania na zmysł wzroku, słuchu i dotyku.