Czas pracy kierowców regulowany jest ściśle regulowany przez liczne przepisy, m.in. przez ustawę o czasie pracy kierowców z 16 kwietnia 2004 roku. Jakie normy czasu pracy obowiązują kierowców w 2022 roku? Jakie są aktualnie kary za przekroczenie czasu pracy kierowców?
Czas pracy kierowców – normy obowiązujące w 2022 roku
Dzienny czas pracy kierowcy nie może wynieść więcej niż 9 godzin, przy czym istnieje możliwość wydłużenia tego czasu, jednakże nie częściej niż 2 razy w tygodniu. Zgodnie z prawem, łączny czas pracy kierowcy w ciągu całego tygodnia nie powinien przekraczać 56 godzin. Z kolei łączny czas pracy kierowcy w ciągu 2 tygodni nie może przekraczać 90 godzin. Oznacza to, że jeśli kierowca w czasie pierwszego tygodnia przepracuje 56 godzin, w kolejnym nie może jeździć dłużej niż 34 godziny.
Przerwy w pracy kierowcy – jak je dobierać?
Zgodnie z zasadami, czas nieprzerwanej jazdy wynosi maksymalnie 6 godzin. Po tym czasie kierowca jest zobligowany do odebrania 30- lub 45-minutowej przerwy. Możliwe jest jednak odebranie owej przerwy również po 4,5 godzinie nieprzerwanej pracy. Wówczas przerwa ta wynosi 45 minut, a przerwa po 6 godzinach przerwy już nie przysługuje.
Przysługujące kierowcy 45 minut przerwy można rozłożyć również na dwie pauzy, jedną trwającą 15, a drugą 30 minut, przy czym ważną zasadą jest to, aby krótszą przerwę wykorzystać jako pierwszą. Wówczas na dzień pracy trwający 9 godzin, pierwsza, krótsza przerwa wypadałaby po 2 godzinach pracy, a następna, trwająca 30 minut przerwa, następowałaby po upływie kolejnych 2 godzin i 30 minut.
Przekroczenie czasu pracy kierowcy – jakie są konsekwencje?
Za przekroczenie czasu pracy konsekwencje ponosi zarówno pracodawca, jak i kierowca. Jeśli jednak kierowca prowadzi własną działalność gospodarczą i wykonuje obowiązki kierowcy w ramach jej prowadzenia, wówczas wyłącznie on ponosi konsekwencje.
Na pracodawcy spoczywa obowiązek sporządzenia grafiku w taki sposób, aby zatrudnieni w firmie kierowcy byli w stanie przestrzegać wyznaczonych prawem norm czasu pracy. Z kolei kierowca jest zobowiązany prowadzić dokumentację w taki sposób, by była ona dokładna, czytelna i w każdej chwili mogła być udostępniona organom kontrolnym.
Za przekroczenie czasu pracy kierowcy mogą być nakładane są kary finansowe, a w przypadku dokonania kilku poważnych naruszeń lub jednego najpoważniejszego naruszenia, wobec firmy może zostać wszczęte postępowanie, skutkujące utratą reputacji, a nawet utratą licencji.
Przekroczenie czasu pracy – kary finansowe
Kary finansowe przewidywane za przekroczenie norm czasu pracy są określone dosyć dokładnie w zależności od sytuacji i można je podzielić na kary związane z przekroczeniem czasu pracy powyżej 9 godzin, 10 godzin (w ramach dozwolonego wydłużenia), przekroczeniem tygodniowej i dwutygodniowej dopuszczalnej normy.
Przekroczenie normy powyżej 9 godzin:
- do godziny – 50 zł,
- 1-2 godziny – 100 zł,
- powyżej 2 godzin – 150 zł za każdą rozpoczętą godzinę,
- powyżej 13 godzin, jeśli nie było przerwy lub odpoczynku trwającego minimum 4,5 godziny – 550 zł za każdą rozpoczętą godzinę.
Przekroczenie normy powyżej 10 godzin:
- do godziny – 100 zł,
- 1-2 godziny – 200 zł,
- powyżej 2 godzin – 250 zł za każdą rozpoczętą godzinę,
- powyżej 15 godzin, jeśli nie było przerwy lub odpoczynku trwającego minimum 4,5 godziny – 550 zł za każdą rozpoczętą godzinę.
Przekroczenie norm tygodniowego czasu pracy:
- 30 min do 4 godzin – 150 zł,
- 4-9 godzin – 250 zł,
- 9-14 godzin – 350 zł,
- powyżej 14 godzin – 550 zł za każdą rozpoczętą godzinę.
Przekroczenie norm dwutygodniowego czasu pracy:
- Poniżej 10 godzin – 250 zł,
- 10-15 godzin – 350 zł,
- 15-22,5 godziny – 550 zł,
- Powyżej 22,5 godziny – 700 zł za każdą rozpoczętą godzinę.
Kary dla kierowców i pracodawców za przekroczenie dopuszczalnych norm czasu pracy potrafią być wyjątkowo dotkliwe i nieść za sobą konsekwencje nie tylko finansowe, lecz też sądowe, a także w postaci utraty licencji zezwalającej na świadczenie usług przewozowych, jeśli sytuacja będzie się nagminnie powtarzać. Aby się przed tym ustrzec, warto rozważyć korzystanie z rozbudowanych programów rozliczających czas pracy.